Beste abonnee,
Pythagoras, de Griekse filosoof en wiskundige, stelde dat getallen niet alleen de kern van de natuur uitmaken, maar zelfs een soort goddelijke essentie bezitten. Volgens hem viel alles te herleiden tot getallen en hun verhoudingen – muziek, sterren, moraliteit. Hij geloofde dat alles een getal is. Wie de taal van getallen begrijpt, ziet meer dan slechts chaos. Die ziet patronen. Deze magische universaliteit van getallen leeft voort in de wereld van beleggen – maar dan in een modern jasje.
Wie de beurs opvolgt, struikelt over grafieken, trendlijnen, en Fibonacci-reeksen. Als Pythagoras zou terugkeren, zou hij zich misschien wel met het grootste enthousiasme storten op “technische analyse” – een methode die steunt op de patronen en de numerieke verhoudingen die te vinden zijn in de markt. Technische analyse is het bestuderen van terugkerende patronen, alsof het rijk van getallen een soort kosmisch web is dat ons kan leiden tot universele waarheden – zoals Pythagoras dat geloofde.
De werkelijkheid van beleggen lijkt echter vaak grilliger dan die van de sterrenhemel. Terwijl de meeste filosofen verlangen naar universele orde, weet de belegger dat emotie en zelfs illusie de koers kunnen bepalen. Toch blijft de belofte van technische analyse – het zoeken naar patronen in de chaos – verleidelijk. Net als in de filosoof leeft ook in de beursanalist het verlangen om orde in wanorde te ontwaren en om in het schijnbaar willekeurige enige houvast en zelfs voorspelbaarheid te ontdekken.
Critici noemen technische analyse vaak een vorm van moderne astrologie, maar dat is een te gemakzuchtige vergelijking. Onderzoek van onder andere Lo, Mamaysky & Wang (2000) toonde aan dat sommige technische patronen onder specifieke marktomstandigheden statistisch significant blijken en wel degelijk een positieve impact kunnen hebben bij het nastreven van bovengemiddelde rendementen. Recentere studies bevestigen dat wie steunt op eenvoudige technische strategieën in sommige markten beter presteert dan wie meent dat die strategieën geen waarde hebben.
Toch is technische analyse geen magische formule: patronen kennen altijd een reeks aan condities om waardevol te kunnen zijn. Het is vooral een rationeel instrument dat waarde kan toevoegen indien het met de nodige prudentie wordt behandeld, gecombineerd wordt met gedegen fundamentele analyse, en consequent wordt toegepast door iemand met een gedisciplineerd en risicobewust karakter. Dat laatste is misschien wel het belangrijkste in het vrijwaren van de soms gevaarlijke grens tussen rendement en overmoed. De beleggers die de grootste meerwaarde halen uit het correct hanteren van dit instrument, zijn vaak ook de beleggers die u meteen zullen zeggen dat technische analyse geen orakel is.
Dus ja: wie deze taal begrijpt, kan wat orde scheppen in de chaos van de beurs. Net zoals Pythagoras in getallen de harmonie van het universum zag, kunnen we de logica van de markt ontwaren in technische patronen, waarop haar bewegingen wat minder onvoorspelbaar worden. Maar misschien is de belangrijkste les van de filosofen voor beleggers wel de volgende: het is een gevaarlijk precedent om als mens te denken dat we de volle goddelijke essentie van getallen en patronen kunnen vatten. De pure betekenis die in patronen zit omsloten, is voor de mens (slechts) in gradaties vatbaar, doorheen een spel van studie, interpretatie, twijfel, en bakken aan ervaring.
Beste groeten,
Peter Tros
